Stampen, boek onder je kussen leggen, overschrijven, op internet staan heel veel tips om zo efficiënt mogelijk te leren. Sommige zinvol, andere hilarisch, maar welke tips werken echt?
Bij het leren maken je hersencellen onderlinge verbindingen. Door leren worden deze verbindingen sterker en breiden ze zich uit. Daardoor blijven dingen makkelijker “hangen”.
Herhaling is noodzakelijk om dingen te onthouden. De Duitse psycholoog Ebbinghaus ontdekte dat je nieuw aangeleerde dingen vergeet naarmate de tijd verstrijkt (curve van Ebbinghaus). Het meest vergeet je in de eerste 20 minuten, na een week vergeet je al veel minder. Volgens Ebbinghaus helpt herhaling om leerstof beter te onthouden. Het meest effectief is het om daarbij verschillende werkvormen te gebruiken. Bijvoorbeeld door hardop te lezen, een filmpje te bekijken of een mindmap te maken.
Leerstof onthoud je beter hangen als je actief leert. Iets uitleggen aan een ander bijvoorbeeld dwingt je om goed na te denken over de structuur van de leerstof en over wat belangrijk is. Hierdoor verankert de informatie zich in je brein.
Je kunt ook jezelf overhoren door bijvoorbeeld een oefentest te maken. Door als het ware zelf te graven in je lange termijn geheugen kom je informatie tegen die te maken heeft met de leerstof. Die informatie raakt geactiveerd en zorgt dat er meerdere geheugenroutes ontstaan, en je dingen dus makkelijker kunt onthouden.
Een andere manier van actief studeren is bewegen tijdens het leren. Bewegen verhoogt je concentratie door het vrijkomen van dopamine en norepinephrine en de hersenen raken beter doorbloed. Op langere termijn zorgt het ook voor de aanmaak van nieuwe zenuwcellen en verbindingen daartussen. Dit alles maakt dat informatie beter beklijft.
Door meerdere zintuigen te gebruiken kunnen je hersenen op verschillende manieren dezelfde informatie opslaan. Dat zorgt er weer voor dat je het beter onthoudt. Het bekijken van een filmpje koppelt beelden aan de te leren lesstof. Maar ook het beluisteren van leerstof in plaats van te lezen helpt.
Leer niet te lang en neem voldoende pauzes. Zo geef je je hersenen de kans om informatie te verwerken. Populair is de zogenoemde Pomodoro-techniek. Hierbij studeer je 25 minuten, waarna je 5 minuten pauze neemt. Dit afwisselend leren en pauzeren doe je vier keer, daarna neem je een langere pauze. Op deze manier kun je je beter focussen en werk je efficiënter.
Ook nieuwsgierigheid is een effectief leermiddel. Nieuwsgierigheid bereidt je voor op leren, je staat meer open voor nieuwe informatie, die je daardoor beter onthoudt. Bovendien beloon je met leren je nieuwsgierigheid. Je lichaam geeft dopamine af op het moment dat je iets leert waarnaar je nieuwsgierig bent. Dat smaakt naar meer!
Efficiënt leren draait dus om het verstevigen en uitbreiden van de verbindingen tussen je hersencellen. Om dit te bevorderen kun je verschillende dingen doen. Niet alles zal voor iedereen even goed werken. Probeer uit of iets bij je past en creëer zo je eigen lijst met tips.